Zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie to aspekty, które są ważnym elementem naszego życia. W ciągu ostatnich lat zaczęto zwracać uwagę na kondycję psychiczną uczniów i pracowników, zwłaszcza w kontekście pandemii, gdy wielu z nich ograniczyło aktywność fizyczną do minimum. Jak pokazują badania, aktywność fizyczna znacząco wpływa na lepsze samopoczucie i zapobiega powstawaniu wielu chorób, takich jak depresja.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie psychiczne to dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka, a także zdolność do rozwoju i samorealizacji. Każdy z nas ma jednak inne potrzeby, pragnienia i marzenia. To, co jednym będzie sprawiało radość, dla innych będzie jedynie czynnikiem do osiągnięcia dalszych celów. Jednak niezależnie od indywidualnych potrzeb, każdy z nas potrzebuje podstawowych czynników, które mają wpływ na zdrowie psychiczne. Według specjalistów pozytywnie na nasz dobrostan wpływają: pozytywne emocje, jak radość, miłość i wdzięczność, odpowiednia ilość snu, posiadanie własnych pasji i zainteresowań a także regularna aktywność fizyczna, na której skupimy się
w tym artykule.
Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie psychiczne
Zdaniem psychologów i lekarzy istnieje silna zależność między aktywnością fizyczną a zdrowiem psychicznym. Według Światowej Organizacji Zdrowia dorośli powinni utrzymywać co najmniej od 150 do 300 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo lub od 75 do 150 minut intensywnych ćwiczeń. Dzieci i młodzież powinni natomiast być aktywni fizycznie minimum godzinę dziennie.
Wielu z nas może w tym momencie zadać sobie zasadnicze pytanie – dlaczego? Nie ulega wątpliwości, że spokojny relaks w domowym zaciszu po ciężkim dniu pracy jest o wiele przyjemniejszy niż intensywne ćwiczenia na siłowni. Jednak tak jak twierdzą specjaliści, istnieje duży związek między zdrowiem psychicznym a fizycznym. Bez zachowania odpowiedniej ilości ruchu, zdrowie psychiczne może ulec pogorszeniu, co może prowadzić do wzrostu poziomu stresu, spadku nastroju oraz nasilenia objawów depresji i lęku. Aktywność fizyczna odgrywa więc kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia psychicznego. Regularne wykonywanie ćwiczeń może przynieść wiele korzyści dla naszego umysłu i emocji.
Pierwszym istotnym aspektem jest wpływ aktywności fizycznej na redukcję stresu i poprawę nastroju. Ćwiczenia fizyczne powodują w nas wzrost endorfin – hormonów szczęścia, które w naturalny sposób zmniejszają ilość stresu i poprawiają nastrój. Regularnie wykonywane ćwiczenia pomagają oderwać się od codziennych wyzwań, co może przynieść ulgę w sytuacjach napięcia i stresu.
Kolejnym ważnym aspektem jest wpływ aktywności fizycznej na poprawę zdolności poznawczych i funkcji mózgu. Regularne ćwiczenia fizyczne zwiększają dopływ utlenowanej krwi do naszego mózgu i prowadzą do lepszej koncentracji, pamięci i poprawy funkcji poznawczych. Regularna aktywność fizyczna zmniejsza także ryzyko wystąpienia chorób takich jak Alzheimer.
Aktywność fizyczna przyczynia się też do zachowania lepszej jakości snu i dobrego samopoczucia. Regularne ćwiczenia i dotlenienie mózgu mogą pomóc w regulacji cyklu snu i znacząco poprawić jego jakość. Ponadto, aktywny styl życia może pomóc w redukcji zmęczenia i napięcia przekładając się na lepsze funkcjonowanie w ciągu dnia.
Jakie inne korzyści płyną z aktywności fizycznej
Regularna aktywność fizyczna pomaga również zwiększyć samoocenę i satysfakcję z osiągnięć. Pacjenci, którzy ćwiczą regularnie, dostrzegają zmianę zarówno we własnej sylwetce, jak i ogólnym samopoczuciu i zdrowiu, które ulegają znacznej poprawie. Regularna aktywność fizyczna pomaga utrzymać zaangażowanie i dyscyplinę, które przydadzą się także w innych sferach życia.
Aktywność fizyczna pozwala na większy przepływ utlenowanej krwi do mózgu, przez co zwiększa jego dotlenienie i ogólne samopoczucie. Zwiększony dopływ krwi zwiększa także odporność i wytrzymałość organizmu.
Regularny ruch i aktywny tryb życia mogą zatem przynieść wiele korzyści. Wielu pacjentów może jednak odczuwać lęk przed pójściem na siłownię, basen lub przed bieganiem w miejscu publicznym. Oczywiście, jeśli te obawy wynikają z przykrych doświadczeń i znacząco wpływają na jakość życia, warto skonsultować je z psychologiem. Specjalista pomoże pacjentom zrozumieć źródło ich problemu oraz dołoży wszelkich starań, by wyprowadzić ich z doświadczanych trudności. Pacjenci, którzy nie są w stanie bądź nie chcą uprawiać intensywnych sportów, mogą także skorzystać z regularnych spacerów. Spokojny ruch na świeżym powietrzu również przyczyni się do dotlenienia organizmu, utrzymania dobrej kondycji i poprawy samopoczucia.
Regularne ćwiczenia? Tak, ale…
Częsta aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na odporność i samopoczucie pacjentów. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie problemy mogą być rozwiązane przez aktywny tryb życia. W momencie, gdy doświadczamy ciągłego smutku, przygnębienia, frustracji, trudności w relacjach z innymi lub częstych wahań nastroju, powinniśmy rozważyć konsultację u psychologa. Wiele trudności, których doświadczamy może wynikać z takich chorób, jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia odżywiania czy zaburzenia snu. Nierozwiązane problemy emocjonalne mogą znacząco wpływać na jakość życia i zdrowia pacjenta, obniżając jego dobrostan. Ćwiczenia fizyczne są w tym przypadku jedynie dopełnieniem poprawy jakości życia, ale nigdy nie zastąpią psychologa.