Jak rozpoznać i leczyć nerwicę? Czy można ją wyleczyć?

Jak leczyć nerwicę? To jedno z najczęściej zadawanych pytań przez osoby, które od miesięcy zmagają się z lękiem, bezsennością czy bólami ciała bez żadnej diagnozy. Stres, problemy ze snem, rozdrażnienie, nagłe napady złości i lęku często są interpretowane jako efekt przepracowania i szybkiego trybu życia. Niestety, w niektórych przypadkach objawy te mogą świadczyć o rozwijającej się nerwicy, która nieleczona utrudnia codzienne funkcjonowanie. Pacjenci na każdym etapie rozwoju choroby mogą jednak liczyć na wsparcie specjalisty, który pomoże w skutecznym leczeniu nerwic.

Nerwica czy chwilowy lęk? Kluczowe kryteria rozpoznania

Nerwica, znana również jako zaburzenie nerwicowe, to kategoria chorób psychicznych charakteryzujących się przewlekłym i uporczywym odczuwaniem lęku, napięcia oraz innych negatywnych emocji, które znacząco wpływają na jakość życia pacjentów. Zaburzenia nerwicowe mogą objawiać się w różnorodny sposób, w zależności od konkretnego rodzaju choroby. Pacjenci, którzy szukają pomocy u specjalisty, najczęściej zmagają się z takimi nerwicami, jak:

• Nerwica lękowa – znana również jako lęk uogólniony, charakteryzująca się przewlekłym, nadmiernym lękiem dotyczącym codziennych spraw. Pacjenci z nerwicą lękową często odczuwają nadmierny niepokój, który może być trudny do kontrolowania i nieadekwatny do rzeczywistych zagrożeń.
• Nerwica natręctw – inaczej zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne, polega na występowaniu natrętnych, niechcianych myśli oraz przymusu wykonywania określonych czynności w celu złagodzenia poczucia napięcia. Przykładem nerwicy natręctw może być potrzeba częstego mycia rąk bez wyraźnej potrzeby.
• Nerwica somatyczna – pacjenci doświadczający nerwicy somatycznej zmagają się z fizycznymi objawami, takimi jak bóle, duszności, kołatanie serca, zawroty głowy i problemy z trawieniem. Objawy te są wynikiem nadmiernej aktywności układu nerwowego w stresujących sytuacjach.
• Nerwica wegetatywna – to stan, w którym pacjenci doświadczają silnych dolegliwości, takich jak ból brzucha, ból głowy, kołatania serca i duszności, których nie da się potwierdzić żadną chorobą fizyczną, mimo że pacjent odczuwa je bardzo realnie.
• Nerwica depresyjna – charakteryzuje się przewlekłym lękiem, który występuje z objawami depresji. Pacjenci zmagający się z nerwicą depresyjną często odczuwają nie tylko lęk, ale także poczucie beznadziejności, utratę zainteresowań i niską samoocenę.
• Nerwica pourazowa – szerzej znana jako PTSD, występuje po przeżyciu traumatycznego doświadczenia. Z nerwicą pourazową najczęściej zgłaszają się pacjenci po wypadkach komunikacyjnych, ciężkich chorobach lub trudnym porodzie. Objawy obejmują nawracające wspomnienia traumatyczne, unikanie sytuacji przypominających traumę, drażliwość i problemy ze snem.

Przyczyny nerwic i zaburzeń lękowych są złożone i mogą obejmować zarówno czynniki biologiczne, jak i środowiskowe. Nerwica jest często spotykana u pacjentów po przebytych traumach, zmagających się z trudną sytuacją życiową czy doświadczających chronicznego stresu. Zdarza się, że nerwica jest problemem osób, których członkowie rodziny cierpią na zaburzenia psychiczne. Niezależnie od przyczyny choroby ważna jest kompleksowa diagnostyka i odpowiednia terapia celem wyleczenia choroby. Dlatego w przypadku niepokojących objawów warto skonsultować się ze specjalistą, na przykład psychologiem w Poznaniu w Klinice LMC.

Czynniki ryzyka – geny, temperament, styl życia

Nerwica może dotknąć każdego z nas. Istnieją jednak pewne czynniki ryzyka, które zwiększają szansę na pojawienie się nerwicy lub innych zaburzeń lękowych.

Według badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, ryzyko wystąpienia nerwicy jest wynikiem działania wielu genów, głównie związanych z układami, które regulują emocje, impulsywność i reakcję na stres. Różne warianty tych genów w połączeniu z urazami i częstym stresem mogą prowadzić do niestabilności emocjonalnej oraz pojawienia się nerwicy.

Na ryzyko pojawienia się nerwicy ma wpływ też temperament. Badania wykazały, że osoby o wyższym poziomie neurotyzmu, bardziej podatne na stres i intensywnie przeżywające emocje, częściej zmagają się z objawami zaburzeń lękowych niż osoby o bardziej zrównoważonej osobowości.

Zaburzenia nerwicowe mogą też pojawić się u osób prowadzących określony tryb życia. Jak wskazują psycholodzy, nerwica często obserwowana jest u osób pracujących w ciągłym stresie, nadmiernie obciążonych obowiązkami, mających trudności z odpoczynkiem i stawianiem granic.

Objawy somatyczne nerwicy, które często mylą lekarzy

Zaburzenia nerwicowe mogą manifestować się w różny sposób. To, jak pacjent będzie doświadczać nerwicy, zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj zaburzenia, choroby współistniejące, predyspozycje genetyczne, cechy osobowości, indywidualna sytuacja życiowa pacjenta i wsparcie społeczne.

Objawy nerwicy mogą wystąpić nagle i nasilić się w ciągu kilku dni, ale mogą też rozwijać się w okresie kilku miesięcy, a nawet kilku lat. W początkowych etapach rozwoju choroby pacjenci najczęściej doświadczają objawów fizycznych nerwicy, takich jak nadmiar śliny, częste bóle głowy, szum w lewym uchu w nerwicy i napięcie w ciele. Z czasem mogą też dojść objawy psychosomatyczne, na przykład złe samopoczucie, podwyższona drażliwość, uczucie splątania w nerwicy, zmęczenie, problemy ze snem i koncentracją oraz nerwowe myśli. Pacjenci najczęściej interpretuję te obawy jako wynik zmęczenia i trudności w pracy nie zdając sobie sprawy z rozwijającej się choroby. Brak interwencji ze strony specjalisty może doprowadzić do nasilenia objawów i wystąpienia nowych. W zależności od rodzaju nerwicy pacjenci mogą doświadczyć także innych dolegliwości, takich jak:

• napady lęku,
• objawy depresyjne,
• bóle nerwicowe,
• pieczenie skóry w nerwicy
• zachowania kompulsywne.

Warto pamiętać, że powyższe objawy mogą, ale nie zawsze muszą wskazywać na nerwicę. Przykładowo, poczucie ciągłego zmęczenia, trudności ze snem i koncentracją mogą wynikać z przemęczenia, rozwijającej się depresji lub innych chorób, na przykład związanych z tarczycą. Takie objawy mogą też mylić lekarzy, którzy nie zajmują się leczeniem nerwicy, dlatego ważna jest kompleksowa i dokładna diagnostyka u doświadczonego specjalisty, który z najwyższą troską zaopiekuje się pacjentem i dołoży wszelkich starań, by wyprowadzić go z problemu. Poszukując psychologa w Poznaniu dobrze jest postawić na sprawdzonego diagnostę, który wykona rzetelną analizę sytuacji pacjenta i wyda dobrą opinię na temat schorzenia.

Najskuteczniejsze terapie nerwicy – CBT, mindfulness, farmakoterapia

Nerwica jest chorobą, która najczęściej dotyczy ludzi młodych między 20. a 30. rokiem życia. Nerwica może dotknąć jednak osób w każdym wieku, niezależnie od płci czy miejsca zamieszkania, a takie osoby często zastanawiają się, kto leczy nerwice.

W momencie dostrzeżenia niepokojących objawów, warto skonsultować się z dobrym specjalistą, który wie, jak zdiagnozować nerwicę. Szukając metod leczenia nerwic w Poznaniu dobrze jest zasięgnąć konsultacji z doświadczonym psychologiem, który po dogłębnym wywiadzie z pacjentem określi jak walczyć z nerwicą i udzieli niezbędnych porad, jak radzić sobie z nerwicą.

Leczenie nerwic jest złożonym procesem, który może wymagać kombinacji psychoterapii, farmakoterapii i zmiany stylu życia. Pacjentom często oferowana jest pomoc w postaci terapii indywidualnej i grupowej.

W kontekście psychoterapii indywidualnej pacjenci najczęściej mogą skorzystać z dwóch form terapii: poznawczo-behawioralnej i psychodynamicznej. Pierwsza z nich pomaga określić etapy wychodzenia z nerwicy, zidentyfikować i zmienić negatywne wzorce myślenia i zachowania, które przyczyniają się do powstawania lęków i natrętnych myśli. Terapia poznawczo-behawioralna jest jedną z najskuteczniejszych metod leczenia nerwic. Z kolei terapia psychodynamiczna skupia się na zrozumieniu przeszłości i rozwiązaniu wewnętrznych konfliktów emocjonalnych, które mogą być źródłem nerwic. Terapia ta może być szczególnie pomocna dla pacjentów, którzy doświadczyli trudnych wydarzeń. W naszej klinice mamy doświadczenie w prowadzeniu terapii nerwic w obydwu nurtach. Dla osób, które z różnych względów nie mogą przyjść osobiście do kliniki, oferujemy psychoterapię online.

Pacjenci, którzy kierowani są na terapię grupową będą uczestniczyć w formach wsparcia razem z innymi pacjentami pod nadzorem doświadczonego psychologa. W trakcie sesji uczestnicy dzielą się swoimi doświadczeniami, uczuciami oraz trudnościami związanymi z nerwicą. Terapia grupowa oferuje m.in. takie korzyści, jak wzajemne wsparcie, rozwój umiejętności społecznych, dyskusje nad rozwiązaniami, dzielenie się własnym doświadczeniem i spojrzenie na własną sytuację z innej perspektywy. Poszukując terapii grupowej w leczeniu nerwic w Poznaniu warto poszukać takiego miejsca, w którym terapeuci mają doświadczenie w prowadzeniu terapii grupowej. Dobrze przeprowadzone sesje i bezpieczna atmosfera umożliwią pacjentom rozwój umiejętności radzenia sobie i pozwolą na wyzbycie się problemu.

W niektórych przypadkach w leczeniu nerwic pacjentom zaleca się też konsultację z lekarzem psychiatrą. Po zleceniu odpowiednich badań i uprzedniej konsultacji lekarz będzie mógł przepisać pacjentom odpowiednie leki, które pomogą wyjść z choroby. Najczęściej stosowane są leki przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, na przykład benzodiazepiny i propanolol, który powoduje zmniejszenie objawów somatycznych nerwicy, takich jak kołatanie serca i drżenie rąk. Leki na nerwice wymagają recepty i nadzoru lekarza specjalisty, dlatego pacjenci, którzy zastanawiają się, co na nerwice, powinni udać się na wizytę do psychiatry, na przykład w Klinice LMC w Poznaniu. Nasz specjalista sprawdzi objawy zaburzeń lękowych u pacjenta, zleci odpowiednie badania i przepisze odpowiednie środki, które pomogą na objawy zaburzeń lękowych.

Profilaktyka nawrotów – jak utrzymać efekty leczenia w długim czasie?

Rozpoznanie nerwicy i pojawienie się pierwszych objawów stanów lękowych to dla większości pacjentów trudny moment. Objawy zaburzeń lękowych i problemy w rozpoznaniu, co boli przy nerwicy sprawiają, że wielu chorych długo poszukuje właściwej diagnozy. A gdy już ją uzyskają, chcą jak najszybciej pozbyć się uciążliwych dolegliwości i odzyskać kontrolę nad codziennym życiem.

Specjaliści podkreślają, że najważniejsza w utrzymaniu efektów leczenia nerwicy jest profilaktyka nawrotów. Nerwica jest chorobą uleczalną, która przy zastosowaniu dobrej psychoterapii i odpowiednich leków powinna zniknąć z życia pacjenta. Mimo to wiele osób po leczeniu jest narażonych na nawrót choroby. Dlatego warto pamiętać o określonych wskazówkach, by zmniejszyć ryzyko ponownego pojawienia się nerwicy.

Jak podkreślają badacze z Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej w Opolu, prewencja nawrotów nerwicy wymaga prowadzenia terapii psychologicznej i wsparcia środowiska. Bardzo ważne są umiejętności radzenia sobie ze stresem, wczesne wykrywanie ewentualnych objawów nerwicy lękowej i zmniejszanie ryzyka nawrotów m.in. poprzez psychoterapię, terapię grupową i regularne badania.

Bibliografia:

1. Dmitrzak-Weglarz, M., Duda, J., & Słopień, A. (2021). Postępy i trudności w identyfikacji biologicznych i genetycznych przyczyn zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD). Psychiatria Polska, 55(4), 769–786
2. Kurpas, D., Miturska, H., & Kaczmarek, M. (Eds.). (2009). Podstawy psychiatrii dla studentów pielęgniarstwa. Wydawnictwo Continuo.

Zobacz także:

Czym jest nerwica lękowa i jak ją rozpoznać?

Typowe objawy somatyczne w nerwicy

Natrętne myśli, czy to już choroba?

Różnice i korzyści pomiędzy psychoterapią indywidualną a grupową