Do kogo o pomoc przy uzależnieniu? Psychiatra czy psycholog?Psychiatra od uzależnień i psycholog od uzależnień to specjaliści, do których zgłasza się coraz więcej osób. Według danych WHO w Polsce z nadużywaniem alkoholu zmaga się 15 proc. dorosłych, a z uzależnieniem od internetu – 12 proc. Osoby, które czują, że uzależnienie zaczyna dominować w ich życiu, mogą zgłosić się na konsultację do specjalisty w Klinice LMC w Poznaniu.
Jakie sygnały świadczą o uzależnieniu?
Człowiek uzależnić się może praktycznie od każdej wykonywanej czynności czy posiadanego przedmiotu. Granie w gry komputerowe, praca, alkohol i inne używki – na pozór kwestie zupełnie od siebie odległe. Łączy je jednak fakt, iż bywają częstymi przyczynami nałogów. Skąd jednak biorą się uzależnienia? Grając w gry komputerowe zauważyć można, iż jest to czynność nadzwyczaj przyjemna. Jednak alkohol czy praca same w sobie do przyjemnych nie należą. One również jednak po pewnym czasie doprowadzają do osiągnięcia przyjemności. Człowiek zauważa, że wypełniając obowiązki zawodowe osiąga sukcesy – jest doceniany, otrzymuje awans i tym samym czuje się szczęśliwy. Osoba spożywająca alkohol stwierdza, iż walory smakowe tego napoju wprawdzie nie są najlepsze, niemniej po spożyciu odpowiedniej ilości odczuwa on przyjemność i błogi stan. We wszystkich przypadkach uaktywnia się system nagrody. Człowiek praktykując dane zachowanie przyzwyczaja swój organizm do przyjemnego bodźca. Niestety, po pewnym czasie wykonywana czynność staje się wewnętrznym przymusem. Wtedy mówi się o początku uzależnienia.
Jakie metody leczenia uzależnień stosuje psycholog?
Psycholog może stosować różne metody leczenia uzależnień. W Klinice LMC każdy psycholog jest też psychoterapeutą, co zwiększa skuteczność terapii uzależnień od substancji i nałogów.
W leczeniu nałogów najczęściej stosowana jest psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT). Terapeuta uzależnień spotyka się z pacjentem kilka razy w miesiącu i omawia jego aktualne trudności. W trakcie sesji pacjent proszony jest o wykonanie różnych ćwiczeń, takich jak prowadzenie dziennika myśli i emocji, analiza sytuacji wyzwalających chęć sięgnięcia po substancję czy nauka strategii radzenia sobie ze stresem bez uciekania w nałóg. Psychoterapia poznawczo-behawioralna może również obejmować techniki relaksacyjne, pracę nad asertywnością oraz trening umiejętności społecznych, które pomagają pacjentowi skupić się na relacji i funkcjonowanie w społeczeństwie. Terapia CBT pozwala też osobom uzależnionym w radzeniu sobie ze stresem, pracoholizmem, drażliwością, bezsennością i rozwijająca się depresją.
Terapia CBT wymaga systematycznych spotkań, dlatego u naszego psychologa w Poznaniu możliwa jest terapia uzależnień online dla pacjentów, którzy mieszkają nie tylko w Poznaniu, ale też w Warszawie czy Krakowie, i którzy z różnych przyczyn nie mogą dotrzeć do poradni.
Kiedy niezbędna jest interwencja psychiatry?
Leczenie nałogów może prowadzić nie tylko psycholog uzależnień, ale też lekarz od uzależnień, czyli psychiatra. Najczęściej konsultacja lekarska jest niezbędna, gdy nałóg prowadzi do poważnych konsekwencji zdrowotnych, psychicznych i społecznych, a pacjent nie jest w stanie sam uwolnić się od przyjmowania substancji. Lekarz psychiatra najczęściej przyjmuje pacjentów, których problemem jest alkoholizm, narkomania czy problemy z odstawieniem i zachowaniem trzeźwości. Nie są to jednak jedyne przypadki, które warto skonsultować z lekarzem.
Leczenie uzależnień u psychiatry warto też podjąć w przypadku:
- silnego uzależnienia fizycznego;
- silnych myśli samobójczych;
- nieudanych prób zerwania z nałogiem.
Leczenie psychiatryczne zaczyna się od zlecenia badań i indywidualnej terapii uzależnień, która obejmuje leczenie farmakologiczne i psychoterapię. W Klinice LMC konsultacja z psychiatrą w Poznaniu i psychoterapeutą jest możliwa w tym samym miejscu, dzięki czemu pacjent nie musi szukać specjalistów w różnych miejscach. Nasi specjaliści współpracują ze sobą w czasie superwizji i regularnie konsultują proces leczenia pacjentów. Dlatego zachęcamy wszystkie osoby, które szukają numeru do psychiatry do kontaktu z naszą recepcją. Pomoc psychiatryczna i leczenie z uzależnienia dostępne są u nas przez cały tydzień.
Jak wygląda leczenia uzależnienia krok po kroku w zależności od rodzaju?
Terapia leczenia uzależnień jest procesem wieloetapowym, który różni się w zależności od rodzaju nałogu, stopnia zaawansowania oraz indywidualnych potrzeb pacjenta.
Leczenie alkoholizmu składa się z takich elementów, jak podjęcie sesji terapeutycznych, całkowita abstynencja oraz zrozumienie i przyznanie się do nałogu. Konsultacje odbywają się z psychoterapeutą bądź z psychologiem. Wielokrotnie zdarza się, zwłaszcza na początkowych etapach, że pacjent wymaga też wspomagania farmakologicznego. W takim przypadku lekarz psychiatra przepisze pacjentowi odpowiednie leki, które wspomogą proces terapeutyczny.
W przypadku uzależnienia od narkotyków psycholog ocenia zachowania pacjenta i stopień uzależnienia od substancji. Narkotyki to substancje, które mogą mieć różny wpływ na organizm, taki jak zaburzenia orientacji czy problemy ze snem. Mogą też prowadzić do innych poważnych zaburzeń, takich jak arytmia, osłabienie układu oddechowego a nawet uszkodzenie mózgu. Dlatego po pierwszej konsultacji psycholog zleca pacjentom konsultację z lekarzem psychiatrą w celu wykonania badań krwi. Dopiero potem specjaliści przechodzą do właściwej terapii, która obejmuje detoksykację i terapię poznawczo-behawioralną z psychoterapeutą uzależnień.
Innym problemem, który trzeba skonsultować ze specjalistą, jest uzależnienie od Internetu i mediów społecznościowych. Z danych Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego wynika, że 6 proc. osób korzystających z Internetu jest od niego uzależnionych, a 30 proc. traktuje sferę wirtualną jako ucieczkę od rzeczywistości. Takie osoby zaczynają coraz częściej korzystać z internetu, zaniedbując przy tym swoje zdrowie, obowiązki zawodowe i relacje rodzinne. Problem dotyczy też dzieci i młodzieży. Jak poinformował Rzecznik Praw Dziecka, nawet 13 proc. młodszych dzieci i 15 proc. nastolatków jest uzależnionych od social mediów, mając trudności w relacjach społecznych.
W problematycznym używaniu internetu i mediów społecznościowych konieczna może być terapia dla uzależnionych, która wprowadza technikę stopniowego ograniczania dostępu do mediów społecznościowych. Terapeuta do spraw uzależnień pomaga pacjentowi zidentyfikować mechanizmy prowadzące do nadmiernego korzystania z internetu oraz opracować strategie radzenia sobie z pokusą sięgania po urządzenia cyfrowe. Terapią małoletnich zajmuje się nasz psycholog dziecięcy w Poznaniu.
Czy wsparcie bliskich jest kluczowe w terapii uzależnień?
Pomoc specjalisty od uzależnień jest ważna w skutecznej walce z nałogiem. Jednak wsparcie bliskich odgrywa równie istotną rolę w procesie terapeutycznym. Osoby uzależnione często zmagają się z poczuciem osamotnienia, wstydu i brakiem motywacji do zmiany. Obecność rodziny i przyjaciół może znacząco zwiększyć skuteczność terapii, pomagając pacjentowi w trudnych momentach oraz motywując go w radzeniu sobie do dalszej pracy nad sobą.