Uzależnienie od smartfona u dzieci i młodzieży

Nowoczesne technologie otwierają przed ludźmi wiele możliwości. W ostatnich latach znaczną popularność zyskały smartfony, które mieszcząc się w kieszeni ułatwiają pozostanie w stałym kontakcie, są źródłem wiedzy i inspiracji. Nikogo nie dziwi również fakt korzystania z tych urządzeń przez dzieci i młodzież. Jednak to właśnie ta grupa jest niezwykle podatna na zagrożenie, jakie kryje częste korzystanie ze smartfona. Jest nim uzależnienie, które dotyka coraz większej ilości młodych ludzi. Ze względu na powszechność telefonów w przestrzeni publicznej, problem ten jest nieprawidłowo interpretowany jako ,,znak czasów”. Jak zatem rozpoznać pierwsze oznaki uzależnienia i jak mu zapobiec?

Czym jest uzależnienie od smartfona?

Współczesne pokolenie dzieci i młodzieży bywa określane mianem pokolenia nowoczesnych technologii. Wiele dzieci już od najmłodszych lat spędza czas na korzystaniu ze smartfona, tabletu czy komputera, dzięki którym nie tylko czerpią rozrywkę, ale także poznają otaczający ich świat. Nowoczesne technologie oferują młodym wiele możliwości, a niejednokrotnie zastępują one dziecku tradycyjne formy zabawy. Najpopularniejszym urządzeniem z którego korzystają zarówno dzieci, jak i młodzież jest smartfon. Wielu rodziców decyduje się na udostępnienie podopiecznemu telefonu komórkowego bez żadnych ograniczeń już na wczesnych etapach życia malucha. Niestety, prócz licznych korzyści równie wiele jest zagrożeń związanych z korzystaniem z nowoczesnych technologii. Jednym z najpoważniejszych i najtrudniej dostrzegalnych jest uzależnienie dziecka od telefonu. Szacuje się, iż co drugie dziecko w wieku do 6 lat używa urządzeń elektronicznych regularnie, zaś blisko 43% uczniów i studentów zmaga się z uzależnieniem od smartfonów. Problem, który rozwinął się głównie w ubiegłej dekadzie, wciąż przybiera na sile. Uzależnienie od telefonu komórkowego jest uzależnieniem behawioralnym, które polega na nieustannym korzystaniu ze smartfona. Dziecko, które otrzymuje swój pierwszy smartfon bez kontroli ze strony opiekuna, dostrzega w nim wiele korzyści. Jest to dla niego nowość, którą pragnie poznać jak najlepiej. Liczne gry, filmy, bajki czy inne rozwiązania oferowane przez nowoczesne technologie zajmują dziecko całkowicie. Sprawiają mu ogromną przyjemność, z której nie chce rezygnować. Niestety, coraz częstsze sięganie po smartfona powoduje ograniczenie interakcji z otaczającym światem i powstanie problemu, jakim jest uzależnienie.

Uzależnienie od telefonu przyczyny

Urządzenia mobilne oferują użytkownikom niezwykle szeroki wachlarz możliwości- począwszy od gier, poprzez oglądanie filmów a skończywszy na utrzymaniu kontaktu ze znajomymi poprzez media społecznościowe. Smartfony jak i inne nowoczesne technologie są nieodłączną częścią współczesnego świata. Skąd wobec tego bierze się uzależnienie od telefonu komórkowego? Potencjalnych przyczyn może być wiele. Jedną z często spotykanych przyczyn wśród młodzieży szkolnej jest ucieczka przed samotnością, a także duża nieśmiałość. Dzieci, które mają trudność w nawiązaniu prawidłowych relacji z rówieśnikami często postanawiają uciec się do świata wirtualnego. Daje im on bowiem możliwość odizolowania się od przykrej dla nich rzeczywistości, powoduje zabicie czasu a także otwiera możliwość nawiązania nierzadkich dziś znajomości internetowych. Drugim często spotykanym powodem uzależnienia jest chęć zaimponowania rówieśnikom. Nowoczesny smartfon wyposażony w zaawansowane funkcje staje się dla dziecka bowiem przepustką do zaimponowania kolegom. Dziecko widząc podziw swoich znajomych czuje się dowartościowane i chce podtrzymać to uczucie jak najdłużej. Nierzadkim powodem uzależnień stała się również powszechna obecność urządzeń elektronicznych w przestrzeni publicznej. Idąc ulicą czy podróżując komunikacją miejską dzieci każdego dnia spotykają się z widokiem dorosłych osób zapatrzonych w ekrany swoich smartfonów. Chcąc naśladować otaczających go dorosłych również zaczynają korzystać ze smartfonów nieustannie, co niestety łatwo prowadzi do powstania uzależnienia.

Objawy uzależnienia od telefonu u dziecka

Powszechna obecność smartfonów w przestrzeni publicznej sprawia, iż coraz trudniej rozpoznać uzależnienie u siebie jak i swoich bliskich. Ludzie zdążyli się bowiem przyzwyczaić do widoku innych osób korzystających ze smartfona na ulicy, w sklepie czy nawet podczas uroczystości rodzinnych. Istnieją jednak pewne sygnały, które powinny wzbudzić niepokój każdego rodzica. Typowe objawy uzależnienia od telefonu u dziecka to:

• ciągłe posiadanie telefonu przy sobie,
• sięganie po telefon bez wyraźnej przyczyny nawet co kilka minut,
• korzystanie z telefonu podczas zajęć w szkole i na przerwie,
• używanie telefonu w nocy,
• zaniedbanie dotychczasowych obowiązków,
• pogorszenie się ocen,
• większa nerwowość,
• zanik relacji rówieśniczych,
• pogorszenie się relacji z rodzicami.

Uzależnienie dzieci od telefonu to bardzo poważny problem, który nieustannie nabiera na sile. Obserwując u swojego dziecka symptomy, które jakkolwiek budzą niepokój, warto zgłosić się na konsultację do specjalisty, który w przypadku rozpoznania problemu pomoże dziecku wyjść z potencjalnego nałogu.

Jak pomóc dziecku uzależnionemu od telefonu?

Wielu rodziców dostrzegając uzależnienie od telefonu u swojego dziecka zastanawia się, jak sobie z nim radzić. Pierwszym rozwiązaniem, które powszechnie przychodzi na myśl, jest odebranie dziecku telefonu komórkowego. Niestety, w przypadku uzależnienia problem jest zazwyczaj mocno złożony, a samo odebranie smartfona może doprowadzić do frustracji i zdobycia urządzenia przez dziecko w inny sposób. Jak więc postępować? Przede wszystkim warto pamiętać o fakcie, iż uzależnienie od smartfona, tak jak każde uzależnienie, jest zjawiskiem, które warto skonsultować ze specjalistą. Psycholog lub psycholog dziecięcy przeprowadzając młodego pacjenta przez proces terapeutyczny dołoży wszelkich starań, by wyprowadzić go z nałogu. Terapia ma bowiem na celu nie tylko wyzbycie się istniejącego problemu, ale także wprowadzenie prawidłowej higieny korzystania z urządzeń elektronicznych przez młodego pacjenta. Równie ważnym aspektem koniecznym w procesie terapeutycznym jest wsparcie emocjonalne ze strony najbliższych. Wychodzenie z uzależnienia jest często trudnym procesem dla uzależnionego – wymaga bowiem pracy nad sobą i wielu wyrzeczeń. Jednak obecność bliskich osób w trakcie trwania terapii będzie dla dziecka niezastąpionym wsparciem, który znacząco wpłynie na komfort i poprawi samopoczucie.

Wpływ telefonów komórkowych na młodzież

W dzisiejszych czasach większość młodych ludzi nie wyobraża sobie spędzić większości czasu bez korzystania ze smartfona. Faktem jest, iż uzależnienie od telefonu komórkowego wśród młodzieży stale rośnie. Potwierdzają to liczne badania, które wskazują, że blisko 40% osób poniżej 21 roku życia jest uzależnionych od telefonu. Powoduje to nie tylko problemy w relacjach rówieśniczych czy gorsze wyniki w nauce. Nierozwiązany problem przekłada się również na późniejsze życie uzależnionego, powodując trudności w znalezieniu pracy, problemy w relacjach rodzinnych czy nawet stany depresyjne. By nie dopuścić do rozwoju uzależnienia u dziecka, należy już na wczesnych etapach wdrażać odpowiednią profilaktykę i prawidłową higienę korzystania z urządzeń elektronicznych. Prócz licznych rozwiązań oferujących rodzicom możliwość kontrolowania tego, co dziecko robi w sieci, trzeba pamiętać przede wszystkim o szczerym dialogu i świadomej edukacji własnego dziecka. Warto uświadamiać dzieci o licznych zagrożeniach związanych z korzystaniem z urządzeń elektronicznych czy wyznaczyć odpowiednie ramy czasowe, podczas których dziecko może korzystać z własnego telefonu. Dobrą praktyką jest także dawanie odpowiedniego przykładu. Dzieci bowiem często naśladują własnych rodziców, dlatego wdrażając odpowiednie nawyki w codziennym życiu bardzo prawdopodobne jest, że zostaną one z dzieckiem nawet w późniejszym okresie życia.