Kolejne nieprzespane noce, koszmary senne, ogromne zmęczenie kolejnego dnia i lęk, że trudności powtórzą się kolejnej nocy. Zaburzenia snu dotykają coraz większą liczbę Polaków. Przyczyniają się do nich nie tylko większy stres i dynamicznie zmieniający się świat, ale także wiele chorób somatycznych. Nieleczone mogą pogłębiać problem i powodować wiele innych schorzeń. Na szczęście, istnieją sposoby na skuteczne poradzenie sobie z problemami snu.
Zaburzenia snu – co to takiego?
Zaburzenia snu to szeroka gama problemów związanych z nieprawidłowym cyklem snu człowieka. Przypadłość ta dotyka blisko 50% Polaków i jest jedną z najczęstszych przyczyn wizyt pacjentów u lekarza. Stres, natłok myśli czy choroby somatyczne to jedne z wielu charakterystycznych czynników przyczyniających się do powstawania problemu. Choć dla wielu, zaburzenia snu kojarzą się głównie z bezsennością, jest to cała grupa schorzeń powodujących nieprawidłowy sen i regenerację organizmu. Do zaburzeń snu zaliczyć można między innymi:
- bezsenność,
- nadmierną senność,
- koszmary senne,
- narkolepsję,
- chrapanie pierwotne.
Zaburzenia snu wpływają nie tylko na samopoczucie i jakość funkcjonowania, ale także na stan zdrowia organizmu. Nieleczone mogą prowadzić do wielu poważnych powikłań, takich jak choroby serca, utrwalona bezsenność czy depresja.
Rodzaje i objawy bezsenności
Jednym z najczęściej spotykanych zaburzeń snu jest bezsenność. Jest to problemem,
z którym spotyka się coraz więcej ludzi, zaś praca zdalna spowodowana pandemią i długie godziny spędzone przed komputerem tylko pogłębiły istniejący od dawna problem. Zasadniczo wyróżnić można trzy rodzaje bezsenności:
- bezsenność przygodną – trwa do kilku dni i jest spowodowana określoną sytuacją, na przykład stresem związanym z pracą;
- bezsenność krótkotrwałą – trwa zazwyczaj do kilku tygodni. Również może być związana z silnym czynnikiem stresującym, jednak świadczyć może także o wystąpieniu choroby somatycznej;
- bezsenność przewlekła – utrzymuje się dłużej niż miesiąc. Najczęściej związana jest z wystąpieniem depresji, innych zaburzeń lub chorób psychicznych lub różnych chorób somatycznych.
Ze względu na stopień zaawansowania, bezsenność może dawać różne objawy. Prócz braku snu i silnego lęku związanego z kolejną nadchodzącą nocą do najczęstszych symptomów związanych z bezsennością należą: częste wybudzanie się w nocy, silna potrzeba drzemki
w ciągu dnia, ból głowy, problemy z koncentracją, uczucie wyczerpania i rozdrażnienie.
W przypadku, gdy bezsenność utrzymuje się do kilku tygodni, wskazana jest konsultacja z lekarzem psychiatrą. Nieleczona bezsenność może przerodzić się bowiem w wiele poważniejszych problemów, takich jak chociażby depresja czy nadciśnienie tętnicze.
Leczenie zaburzeń snu – na czym polega?
Zmagając się z zaburzeniami snu warto udać się po pomoc do lekarza psychiatry. Specjalista psychiatra przeprowadzi dogłębny wywiad z pacjentem, a także zleci w razie konieczności niezbędne badania, po to, aby wykluczyć lub potwierdzić istnienie dodatkowych chorób mogących znacząco wpływać na zaburzenia snu. Proces leczenia dobierany jest indywidualnie w zależności od rodzaju i nasilenia danego zaburzenia. Do najczęstszych metod zaliczyć można psychoterapię i farmakoterapię. Psychoterapia przeprowadzana jest przez wykwalifikowanego psychoterapeutę. Terapia ta polega na przepracowaniu swoich problemów z terapeutą, a także na wdrożeniu zachowań pomagających przywrócić prawidłowy cykl snu. Farmakoterapia z kolei wdrażana jest jedynie przez lekarza psychiatrę. Najczęściej polega ona na zastosowaniu leków przeciwdepresyjnych w małych dawkach oraz leków nasennych. Należy jednak pamiętać, iż problem każdego pacjenta jest inny. Dlatego proces leczenia farmakologicznego jest mocno zindywidualizowany i zależy od takich czynników, jak m.in. choroby współistniejące czy stopień zaawansowania problemu zaburzenia snu. Pacjent przez cały proces leczenia, zarówno w psychoterapii, jak i farmakoterapii, pozostaje pod opieką specjalistów, którzy monitorują przebieg terapii.
Leczenie bezsenności – jak długo trwa zazwyczaj?
Okres leczenia bezsenności zależy od wielu czynników. Na czas trwania terapii składają się między innymi stopień zaawansowania problemu bezsenności oraz inne choroby współtowarzyszące, takie jak chociażby nerwica. W przypadku terapii poznawczo-behawioralnej obejmuje ona zazwyczaj od 6 do 8 spotkań. W kwestii farmakoterapii wiele zależy od rodzaju bezsenności, na którą cierpi pacjent. Zmagając się z bezsennością krótkotrwałą, leki zazwyczaj przepisywane są na okres maksymalnie kilku tygodni, zaś
w przypadku bezsenności długotrwałej farmakoterapia wydłuża się. W procesie leczenia niezbędne okazują się również zmiany nawyków i trybu życia, aby zadbać o prawidłową higienę snu. Wszystkie kroki mogą wydawać się trudne do zrealizowania i wdrożenia w codzienną rutynę. Jednak warto podjąć się próby pozbycia się problemu bezsenności nie tylko w celu poprawy jakości życia, ale przede wszystkim w trosce o własne zdrowie.