Jak pomóc bliskiej osobie zmagającej się z depresją?

Wiele osób kontaktujących się z Kliniką LMC zadaje pytanie w jaki sposób mogą pomóc bliskiej osobie, u której podejrzewają depresję? Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Zależy bowiem od kilku czynników. Należą do nich m.in.: motywacja i ciężkość objawów doświadczanych przez osoby cierpiące na depresję.

Jak pomóc osobie bliskiej zmotywowanej do leczenia?

Przede wszystkim warto uświadomić sobie, iż bliska osoba cierpi na poważną chorobę psychiczną, której nie można bagatelizować. Najłatwiejsza jest sytuacja, w której osoba chora ma wysoką motywację do leczenia, sama pragnie się leczyć i sięga po leczenie. W takiej sytuacji należy okazać bliskiej osobie wsparcie i zrozumienie. Pod żadnym względem nie należy odwodzić jej od podjętych kroków: np. odbywania wizyt u psychoterapeuty, sugerując, że bardziej pomogą jej spacery, czytanie książek czy po prostu zmobilizowanie się do wyjścia z łóżka. Przytoczone przykłady nie pomogą, a wręcz przeciwnie – mogą nawet znacząco zaszkodzić bliskiej osobie cierpiącej na depresję.

Należy sobie uświadomić, że depresja jest, jak każda inna choroba, tylko jest o tyle trudna, że jej nie widać. Depresję można porównać do stanu, w którym ma się połamane dwie ręce i dwie nogi. Czy komuś w takiej sytuacji pomogły spacery, mobilizowanie się do aktywności? Zdecydowanie Nie! Są to sytuacje, w których jedyną drogą pomocy jest sięgnięcie po profesjonalną pomoc – pomoc psychologa, psychoterapeuty bądź lekarza psychiatry.

Nie można krytykować, obrażać czy stygmatyzować osoby zmagającej się z depresją. Należy traktować ją tak samo jak każdego innego człowieka – z szacunkiem i rozumieniem. Nie można bagatelizować objawów doświadczanych przez bliskie osoby. Stan ciężkiej depresji może prowadzić nawet do śmierci. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) prognozuje, iż do 2020 roku depresja zajmie drugie miejsce wśród chorób będących najczęstszymi przyczynami przedwczesnej śmierci lub uszczerbku na zdrowiu.

Jak pomóc osobie bliskiej niechcącej podjąć leczenia? – depresja łagodna/umiarkowana

W przypadku, gdy zauważamy pewne zmiany w zachowaniu u bliskiej nam osoby, takie jak na przykład: obniżenie nastroju, utrata chęci do spotykania się ze znajomymi czy utrata chęci do realizacji zainteresowań, smutek, przygnębienie, płaczliwość, problemy ze snem czy jedzeniem, warto w pierwszej kolejności zapytać bliską nam osobę, czy nie zechciałaby skorzystać z profesjonalnej pomocy. W sytuacji, gdy usłyszymy odpowiedź, że ktoś nam bliski nie chce skorzystać z pomocy psychologa lub psychiatry, warto wówczas wskazać bliskiej osobie trudności jakich doświadcza, np. mówiąc jej: „widzę, że od pewnego czasu bardzo cierpisz, jesteś bardzo często przygnębiony/przygnębiona. Martwię się o Ciebie i pomyślałam, że może warto abyś sięgnęła/sięgnął po pomoc”. Warto wskazać, że odbycie jednej wizyty u specjalisty nie zaszkodzi, a jest szansa, że przyniesie ulgę, mówiąc np. “może warto spróbować odbyć choć jedną wizytę, aby było Ci trochę lżej”. Warto jest mieć przygotowaną listę miejsc/specjalistów, w które bliska nam osoba mogłaby się zgłosić i jej tę listę |(wraz z danymi kontaktowymi) przekazać, aby nie musiała już samodzielnie szukać. Warto jest także pokazać opinie innych osób o danej placówce czy specjaliście. Zwłaszcza opinie osób, którym udzielona została pomoc w podobnych problemach jak te, z którymi zmaga się bliska osoba.

Nie można nikogo zmuszać do odbywania wizyt. Często takie postępowanie przynosi wręcz odwrotny skutek – zniechęca osobę zmagającą się z depresją do korzystania z pomocy. Znacznie lepszą drogą jest spokojna rozmowa z okazaniem zrozumienia i poszanowaniem woli cierpiącej osoby. Pamiętajmy, że podstawą leczenia depresji jest zawsze motywacja osoby zmagającej się z problemami.

Jak pomóc osobie bliskiej niechcącej podjąć leczenia – depresja umiarkowana / depresja ciężka

W przypadku, gdy bliska nam osoba doświadcza objawów wypisanych w drugim punkcie i zgłasza myśli lub zamiary samobójcze lub nawet nie ma mocno nasilonych objawów opisanych w drugim punkcie a zgłasza myśli lub zamiary samobójcze, wówczas niezwłocznie należy pojechać wraz z bliską osobą na oddział ratunkowy lub psychiatryczny dla ochrony jej zdrowia i życia. W sytuacjach, gdy ktoś bliski zgłasza myśli lub zamiary samobójcze lub podjął/podjęła próbę samobójczą, a nie wyraża zgody na zgłoszenie się na oddział, wówczas należy NAWET BEZ JEGO/JEJ ZGODY zadzwonić na 112 i zgłosić, iż bliska nam osoba podjęła próbę samobójczą lub ma zamiar odebrać sobie życie.

Nawet jeśli ktoś bliski nie chce, aby dzwonić po pomoc lub prosi nas, aby tego nie robić, to jednak należy pamiętać, że jest to osoba w stanie bardzo poważnego kryzysu, która nie jest w stanie samodzielnie podejmować właściwych dla siebie decyzji. W związku z powyższym, to na nas wówczas spoczywa odpowiedzialność za ochronę zdrowia i życia bliskiej osoby i nawet jeśli ona nie chce czy nie zgadza się na wezwanie służb ratowniczych, to właśnie dla jej dobra, powinniśmy jednak niezwłocznie zadzwonić na 112.

Pamiętajmy, że choć w danym momencie bliska nam osoba może nie być zadowolona z naszych działań, to jednak robimy to co najlepsze w danym momencie dla niej. Zwykle po wyjściu z kryzysu, wiele osób, które początkowo nie chciały skorzystać z pomocy, później są bardzo wdzięczne bliskim, którzy podjęli za nich tę decyzję, ratując tym samym ich zdrowie i życie.