Nastolatek i zaburzenia odżywiania

Nastolatek i zaburzenia odżywiania. Niepokojące sygnały

W dobie internetu i wszechobecnego retuszowania zdjęć w mediach bardzo często wytwarza się zaburzony obraz ludzkiego ciała. Kiedy dotyczy to nastolatków sytuacja staje się dodatkowo trudniejsza, bo są oni w momencie poszukiwania własnej tożsamości. Częste porównania własnego ciała z idealnie wykreowanymi sylwetkami osób medialnych w połączeniu z brakiem poczucia własnej wartości może być czynnikiem wpływającym na częstość występowania objawów związanych z zaburzeniami odżywiania. Na co warto zwrócić uwagę? Co jest normą, a co wymaga konsultacji u specjalisty? To najczęstsze pytania rodziców dojrzewających dzieci.

Czy nastolatek jedzący w samotności to powód do zmartwień?

Jednym z niepokojących sygnałów może być unikanie przez dziecko jedzenia w towarzystwie innych osób. Nie chodzi tutaj oczywiście o jednorazowe sytuacje, ale o często powtarzający się schemat. Może być to bowiem objaw anoreksji lub bulimii. Osoby chorujące na zaburzenia odżywiania starają się ukryć przed otoczeniem, że jedzą za mało lub objadają się. Jeżeli jest to połączone z wizytami w łazience krótko po posiłku, warto zwrócić szczególną uwagę, czy dziecko nie wymiotuje. W przypadku anoreksji adolescenci mogą w ogóle nie jadać posiłków w swoim pokoju, tylko je chować i wyrzucać w późniejszym terminie.

Restrykcyjne diety u nastolatków

Ciało w okresie dojrzewania zmienia się. Sylwetka nabiera nowych kształtów. Może to wzbudzać chęć zrzucenia kilogramów w celu zachowania dziecięcej sylwetki. Jeżeli nastolatek wyraża chęć przejścia na dietę lub zmiany stylu odżywiania warto z nim udać się na konsultację do dietetyka, aby uniknąć korzystania z diet internetowych, które mogą być niebezpieczne dla organizmu. Należy zwrócić szczególną uwagę jeśli adolescent zaczyna odchudzać się na własną rękę i robi to w sposób bardzo restrykcyjny. Zbyt mało kaloryczna dieta połączona z katorżniczymi ćwiczeniami jest bardzo niepokojącym objawem, wymagającym konsultacji psychologicznej. Osoby, które cierpią na anoreksję zaczynają jeść bardzo małe ilości posiłków, a ich głodzenie się często połączone jest z dużą ilością ćwiczeń fizycznych.

Objadanie się jako niepokojący objaw – kiedy zgłosić się do specjalisty?

W okresie dojrzewania zapotrzebowanie na ilość kalorii wzrasta, jeśli jednak zauważamy, że nastolatek potrafi zjeść ilość jedzenia odpowiadającą 3 posiłkom na raz należy zwrócić na to uwagę i przyjrzeć się czy jest to częste. Może być to objaw bulimii. Objadanie się może też być sposobem radzenia sobie ze stresem.

Kiedy spadek lub wzrost masy ciała u nastolatka jest niebezpieczny?

Niepokojącym objawem może być nagły wzrost lub spadek kilogramów o 10% względem dotychczasowej masy ciała. Warto wtedy porozmawiać z dzieckiem czy coś się dzieje. Wzrost masy ciała podczas adolescencji jest normalny, jednak jeśli jest on bardzo gwałtowny warto skonsultować to z lekarzem rodzinnym, żeby móc wykluczyć występowanie dodatkowych czynników fizjologicznych czy psychicznych mogących powodować wahania wagi.

Nadmierna kontrola – norma czy powód do zmartwień?

Liczenie kalorii, eliminowanie z jadłospisu poszczególnych grup produktów, wybieranie produktów tylko wysokiej jakości może być objawem ortoreksji. Jeśli dziecko zaczyna obsesyjnie interesować się tym co je i w jakich ilościach, warto wówczas skonsultować to z psychologiem. Kontrola pomaga w prowadzeniu zdrowego stylu życia, kiedy jednak nastolatek zaczyna podporządkowywać sporą część swojego życia na planowaniu żywienia i organizowaniu produktów najlepszej jakości, może to być objaw zaburzeń odżywiania.

Czym nie trzeba się martwić?

Ważne jest zaznaczenie, że powyższe objawy muszą się powtarzać i być obserwowane w kontekście, w którym występują. Jeśli np. nastolatek chce jeść po kłótni w swoim pokoju to jest to naturalna reakcja na konflikt, w przeciwieństwie do sytuacji, kiedy jest to jego codzienny rytuał. Okres dojrzewania to przede wszystkim okres poszukiwania własnej tożsamości połączony z tzw. nastoletnim buntem. Często w tym okresie występuje przejście na wegetarianizm czy weganizm. Nie jest to niepokojący objaw. Warto wtedy udać się do dietetyka i zadbać, aby dieta była odpowiednio zbilansowana i dostarczała odpowiedniej ilości witamin i składników mineralnych.

Zaburzenia odżywiania u nastolatków

Okres dojrzewania nie należy do najłatwiejszych. Jest on trudny zarówno dla nastolatka, jak i dla jego rodziców. Warto postawić w konfliktowych sytuacjach na otwartą rozmowę, której celem jest przede wszystkim wsparcie dorastającego dziecka, a nie krytyka jego wyborów. Zaburzenia odżywiania dotykają bardzo często osoby w okresie adolescencji. Jeśli jest jakiekolwiek podejrzenie ich występowania warto udać się na konsultację do psychologa, w przypadku osób niepełnoletnich najpierw psycholog spotyka się z rodzicami, dopiero później z dzieckiem. Czasem sama wizyta rodziców wystarcza, żeby rozwiać wątpliwości. W poszczególnych przypadkach wskazane jest leczenie zaburzeń odżywiania pod okiem doświadczonego specjalisty.