Różnice między objawami depresji u kobiet i mężczyzn

Z depresją zmaga się blisko 280 milionów osób na całym świecie. Każdego roku liczba chorych powiększa się, zaś do 2030 roku może być najczęściej występującą chorobą na świecie. Pomimo jej typowych objawów, takich jak smutek czy brak energii, jej rozwój przebiega inaczej u każdego pacjenta. Istnieje także wiele różnic między depresją u kobiet i mężczyzn. Jak zatem rozpoznać u siebie pierwsze objawy depresji?

Depresja u mężczyzn

Depresja to choroba cywilizacyjna, na którą zachorować może każdy z nas. Pandemia, trwająca za wschodnią granicą wojna i kryzys gospodarczy to tylko niektóre z czynników, które znacząco przyczyniły się do wzrostu tej choroby w społeczeństwie. Depresja może dotknąć każdego niezależnie od płci czy wieku. Niestety, mężczyźni rzadziej niż kobiety przyznają się do problemu i niechętnie sięgają po pomoc specjalistów. Warto jednak pamiętać, że w depresji niezwykle ważna jest pomoc już na początkowym etapie rozwoju schorzenia. Dlatego dostrzegając u siebie lub bliskich pierwsze oznaki tej choroby, warto zasięgnąć pomocy psychologa bądź psychiatry. Jednak jak rozpoznać pierwsze symptomy? Wśród objawów męskiej depresji najczęściej wskazuje się:

• obniżenie nastroju,
• problemy z koncentracją,
• gonitwa myśli,
• problemy ze snem,
• myśli samobójcze,
• wzrost drażliwości i agresji,
• utrata wagi,
• problemy hormonalne,
• problemy z erekcją.

Wielu mężczyzn w obawie przed rozpoznaniem problemu ucieka się także do substancji psychoaktywnych i zachowań ryzykownych. Stosowanie przez nich alkoholu, tytoniu lub granie w gry hazardowe jest często odbierane jako nieodpowiedzialność. Warto jednak pamiętać, że za każdym zachowaniem kryje się przyczyna, która może wymagać wsparcia ze strony innych osób.

Męska depresja prócz jawnych sygnałów może również przejawiać się tłumieniem emocji. Jest to szczególnie niebezpieczna sytuacja, bowiem pacjent nie przyznaje się do męczącego go problemu i samotnie pogrąża w depresji. Wahania nastroju i przemęczenie zwykle tłumaczy przepracowaniem, zaś rezygnację kontaktu z innymi usprawiedliwia chęcią odpoczynku. Oczywiście, każdy ma prawo do zmęczenia i ograniczenia relacji z innymi. Jednak obserwując nietypowe zachowanie u bliskiej osoby, warto zapewnić ją o swoim wsparciu i zaproponować rozmowę z psychologiem.

Depresja u kobiet

Według statystyk u kobiet depresja może występować nawet dwa razy częściej niż u mężczyzn. Jednak w przeciwieństwie do panów częściej wyrażają smutek, napięcie emocjonalne, rozdrażnienie i utratę zainteresowań. Oczywiście, tak samo jak mężczyźni mogą zmagać się z obniżeniem nastroju, zwiększoną drażliwością, myślami samobójczymi, trudnościami ze snem lub problemami hormonalnymi. Dodatkowo do częstych objawów kobiecej depresji specjaliści zaliczają:

• zmęczenie,
• bóle brzucha,
• wahania nastroju,
• niepokój,
• milczenie,
• nadmierną senność lub bezsenność,
• próby samobójcze.

Pomimo trudnych doświadczeń depresja u kobiet może być również związana z porodem i cyklem miesiączkowym. Jest to zjawisko, które dotyka wiele kobiet, zaś nieleczone może znacząco wpłynąć na zdrowie i życie pacjentek.

Depresja okołoporodowa (poporodowa) dotyczy nawet 20% kobiet rozpoczynających macierzyństwo. Często mylona jest z tzw. baby blues, czyli kilkudniowym obniżeniem nastroju po porodzie. To naturalne, że wiele kobiet wstępując w rolę matki doświadcza obniżenia nastroju. Nowe obowiązki i odpowiedzialność za własne dziecko często napawają je lękiem. Zwykle jednak objawy te mijają w ciągu dwóch tygodni. Depresja okołoporodowa to poważniejsze zjawisko, które trwa znacznie dłużej. Objawia się między innymi poprzez obniżenie nastroju, trudności w koncentracji, poczucie beznadziejności, trudności w relacji z dzieckiem i myśli samobójcze. Depresja okołoporodowa może wynikać z różnych czynników, takich jak zmiany hormonalne, stylu życia i nieodnalezienie się w roli matki.

PMDD, czyli przedmiesiączkowe zaburzenia dysforyczne to rzadszy problem, który dotyka ok. 1 proc. kobiet. Panie zmagające się z przedmiesiączkowym zaburzeniem dysforycznym na kilka dni lub tygodni przed rozpoczęciem miesiączki doświadczają objawów charakterystycznych dla depresji, takich jak obniżenie nastroju, zmęczenie, trudności w koncentracji, utrata zainteresowań lub zmiany w apetycie. Dokładna przyczyna PMDD nie jest znana, jednak przypuszcza się, że jest ono reakcją organizmu na zmiany hormonalne.

Leczenie depresji u kobiet i mężczyzn

Leczenie depresji u kobiet i mężczyzn uzależnione jest od indywidualnej sytuacji każdego z pacjentów. Mimo, iż pewne objawy występują u jednej płci częściej niż u drugiej, nie oznacza to, że można wyraźnie rozdzielić depresję na kobiecą i męską. Pacjenci mogą różnić się między sobą zarówno pod względem objawów jak również ich nasilenia, co wymaga odpowiedniego wsparcia specjalisty. Depresja jest bowiem chorobą, którą należy skonsultować z lekarzem psychiatrą, który potwierdzi bądź wykluczy jej obecność. Terapia najczęściej przyjmuje postać farmakoterapii i psychoterapii, które w połączeniu dają najlepsze efekty.

W przypadku farmakoterapii lekarz konsultuje z pacjentem sposób kuracji i okres jej trwania tak, by przyniosła ona pozytywne rezultaty. Wielu pacjentów może obawiać się wdrożenia farmakoterapii w proces leczenia z powodu licznych działań niepożądanych. Warto pamiętać jednak, że współczesne substancje znacząco różnią się od tych stosowanych w przeszłości. Oczywiście, wszystkie leki mogą wywołać działania niepożądane, jednak zdarzają się one niezwykle rzadko, zaś pacjenci są nieustannie monitorowani przez specjalistę.

Psychoterapia pacjentów chorych na depresję najczęściej odbywa się w nurcie poznawczo-behawioralnym. Podczas spotkań z psychoterapeutą pacjent koncentruje się na obecnie przeżywanych emocjach oraz ich przyczynach. Klienci wspólnie z terapeutą uczą się również metod konstruktywnego myślenia bez wzmagania nastrojów depresyjnych. Psychoterapia poznawczo-behawioralna najczęściej jest terapią krótkoterminową, którą cechuje zarówno praktyczność, jak i wysoka skuteczność.