Jaka jest rola wsparcia społecznego w procesie terapeutycznym?Proces terapeutyczny to intensywny proces wymagający pełnego zaangażowania pacjenta i terapeuty, którego celem jest poprawa zdrowia psychicznego pacjenta poprzez wspólne dążenie do określonych celów. Znaczenie wsparcia społecznego w procesie zdrowienia jest nie do przeceniania i wpływa na motywację, samopoczucie i efektywność leczenia. Ważna jest też rola komunikacji w procesie wsparcia społecznego, która pozwala lepiej zrozumieć potrzeby pacjenta i pomagać mu skuteczniej.
Dlaczego wsparcie społeczne przewiduje sukces terapii? Mechanizmy wyjaśniające
Rola wsparcia społecznego w sytuacjach stresu życiowego to ważny element każdej terapii prowadzonej u psychologa. Mimo że psychoterapia to udowodniona naukowo i niezwykle skuteczna metoda leczenia wielu problemów emocjonalnych, to terapeuta, mimo dużego doświadczenia, nie może zapewnić pacjentom wsparcia w codziennym życiu. Tutaj nieocenioną rolę mają osoby najbliższe, które wspierają pacjentów każdego dnia.
Psycholodzy wyróżniają różne rodzaje wsparcia społecznego – emocjonalne, informacyjne, instrumentalne i wartościujące, które można otrzymać od rodziny i przyjaciół, co może przyczynić się do poprawy wyników terapii i ogólnego dobrostanu pacjentów. W jaki sposób?
Obecność bliskich osób wokół pacjentów w terapii jest często niezbędna dla poczucia bezpieczeństwa i sprawczości. Potwierdziły to badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, którzy sprawdzili rolę wsparcia społecznego w sytuacji choroby. Okazało się, że rodzina dla chorych pacjentów pełni kluczową rolę zaufania emocjonalnego, informacyjnego i instrumentalnego, a uczestnictwo w terapii przy wsparciu bliskich przyniosło pacjentom znaczną poprawę samopoczucia. Badacze zauważyli też, że brak wsparcia ze strony rodziny opóźniał powrót do zdrowia.
Rodzina, przyjaciele, grupy – różne oblicza sieci wsparcia
Wsparcie bliskich może mieć też praktyczny aspekt. Psychoterapia bowiem często wiąże się z koniecznością wprowadzenia zmian w codziennym życiu pacjentów. Bliscy mogą wspierać ich w tym procesie, oferując pomoc w praktycznych aspektach, takich jak organizacja czasu pracy na sesje terapeutyczne, opieka nad dziećmi czy pomoc w codziennych obowiązkach, takich jak gotowanie. Taka praktyczna pomoc może odciążyć pacjentów i pomóc im skupić się na terapii i procesie zmiany.
Bliscy mogą również odgrywać ważną rolę w pomaganiu pacjentowi w stosowaniu narzędzi i technik, które nabywa przez uczestnictwo w terapii. Mogą przypominać o zastosowaniu technik relaksacyjnych, wspierać w praktykowaniu nowych umiejętności interpersonalnych czy pomaganiu w radzeniu sobie z trudnymi emocjami. Taka aktywna rola wspierająca może znacząco przyczynić się do wzmocnienia efektów terapeutycznych i utrwalenia pozytywnych zmian.
Proces terapii sprzyja także budowaniu zdolności społecznych – pacjenci uczą się, jak prosić o pomoc, jak przyjmować wsparcie i jak rozwijać empatię wobec innych.
Wsparcie osób najbliższych ma też znaczenie w trudnym momencie poczucia izolacji i stygmatyzacji. Pacjenci, którzy uczęszczają na psychoterapię, często czują się niezrozumiani przez otoczenia, co utrudnia im pomyślne przejście przez proces zmiany. Bliscy, którzy okazują wsparcie i akceptację, mogą znacząco zmniejszyć te negatywne odczucia. Aktywne zaangażowanie rodziny i przyjaciół w proces leczenia zwiększa poczucie przynależności, a pacjent czuje, że nie jest sam. Warto pamiętać, że rola wsparcia społecznego w zdrowiu i chorobie wpływa na proces zdrowienia, wzmacnia motywację dorosłych i młodzieży do leczenia i pomaga w utrzymaniu trwałej poprawy samopoczucia.
Jak budować „koło ratunkowe” – praktyczne wskazówki dla pacjentów
Wsparcie społeczne jest kluczowym elementem procesu terapeutycznego, który może znacząco wpłynąć na jego skuteczność i długoterminowe korzyści. Psycholodzy wyróżniają różne źródła wsparcia społecznego – rodzinę, przyjaciół a nawet kolegów i koleżanki z pracy. Jednak jak znaleźć odpowiednie wsparcie społeczne dla siebie?
Po pierwsze, zdefiniuj osoby, którym ufasz. Zastanów się, kto w twoim otoczeniu daje ci największe poczucie bezpieczeństwa i przy kim czujesz się najlepiej. Może to być rodzic, przyjaciel, nauczyciel a nawet terapeuta. Jak wskazują terapeuci, przed bliską osobą łatwiej jest nam się otworzyć i nazwać swoje emocje, ponieważ nie obawiamy się oceny i odrzucenia.
Pamiętaj, by w rozmowie z bliskim stawiać granice. Czasami bliskie osoby chcą wiedzieć wszystkie szczegóły problemu, o którym mówimy, co niekoniecznie musi być komfortowe. Pamiętaj, że to ty decydujesz, jakie szczegóły zdradzić bliskiemu i na ile się przed nim otworzyć.
Nie zapominaj też o wsparciu psychologa. Mimo że rola wsparcia społecznego dla utrzymania zdrowia jest bardzo ważna, to nie zastąpi rozmowy z profesjonalnym psychologiem lub psychoterapeutą.
W niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy objawy wymagają leczenia farmakologicznego, konieczna może być konsultacja z psychiatrą. Współpraca między psychoterapeutą, psychologią i psychiatrą pozwala zapewnić pacjentom kompleksowe wsparcie i zwiększyć skuteczność terapii. Taką pomoc zyskują wszyscy pacjenci Kliniki LMC w Poznaniu, którzy w jednym miejscu mogą skorzystać z pomocy trzech specjalistów zdrowia psychicznego. Dla osób, które nie mogą zjawić się w naszej poradni osobiście oferujemy psychoterapię online.
Rola terapeuty w mobilizowaniu wsparcia – techniki systemowe
Pacjenci poszukujący wsparcia ze strony terapeuty powinni w pierwszej kolejności wybrać takiego specjalistę, przy którym czują się komfortowo. Poczucie akceptacji i zrozumienia ze strony psychologa jest ważnym czynnikiem w skutecznej terapii indywidualnej, ale nie jedynym. Równie istotna pozostaje też utrzymywanie regularnych sesji i wykonywanie zadań zleconych przez terapeutę. Dzięki temu specjalista może monitorować postępy pacjenta i dostosowywać metody terapii do jego potrzeb. Pacjenci szukający dobrego psychoterapeuty w Poznaniu mogą skorzystać z informacji dotyczących doświadczenia danego psychologa, renomy kliniki, w której przyjmuje i opinii innych pacjentów. Dobry psycholog i terapeuta wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie dołoży wszelkich starań, by udzielić pacjentom odpowiedniego wsparcia emocjonalnego i z sukcesem przeprowadzić terapię.
Dużą rolę we wsparciu terapeutycznym ma też terapia grupowa, która umożliwia dzielenie się doświadczeniami z innymi osobami, przeżywającymi podobne trudności. Grupy wsparcia oferują bezpieczną przestrzeń do dzielenia się doświadczeniami i otrzymywania wsparcia ze strony innych. Dzięki rozmowie z pacjentami przeżywającymi podobne trudności można doświadczyć poczucia jedności, wsparcia i zrozumienia. Jednocześnie pacjenci uczęszczający na psychoterapię grupową zyskują okazję do wielu przemyśleń i nowych spojrzeń na własną sytuację, co stanowi nieoceniony element powrotu do zdrowia. Psychoterapia grupowa prowadzona jest przez wykwalifikowanego psychoterapeutę, który nadzoruje cały proces i odpowiednio zarządza działaniami w grupie. Psychoterapia grupowa jest prowadzona m.in. w dobrych klinikach psychologicznych w Poznaniu, które oferują pacjentom szeroki wachlarz usług terapeutycznych i konsultacji psychologicznych.
Bibliografia:
- Bulska, J. (2017). Znaczenie systemów społecznych wspierających zdrowie i samopoczucie współczesnego człowieka. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska, (112), 61-70.
- Jarkiewicz, A. B., & Rostojek, A. (2023). Współczesna rodzina wobec wsparcia dla osób doświadczających zaburzeń psychicznych. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J–Paedagogia-Psychologia, 36(4), 153-171.